انکراژ (Anchorage)

انکراژ چیست

انکراژ مورد استفاده در پروژه های بزرگراهی و به منظور پایدارسازی شیروانی ها ، خاکبرداری ها و هم چنین شیب ها قرار گرفته شده بود اما امروزه به صورت فزاینده ای در پایداری سازی و مقاوم سازی دیواره ها در هنگام خاکبرداری در محیط شهری مورد استفاده قرار می گیرد .

در این روش ( انکراژ) ، بعد از حفر گمانه ها و قراردادن مهار ها ، قسمت انتهایی از گمانه تزریق شده و مهار های جایگذاری شده توسط جک ها کشیده می شود .

تفاوت نیلینگ و انکراژ

تفاوت اصلی نیلینگ و انکراژ در این است که در سیستم نیلینگ ، نیروی پیش تنیدگی خاصی اعمال نمیشود و حرکت توده خاک باعث ایجاد نیرو در میخ ها (Nail) ها میشود ولی در سیستم مهاری انکراژ ، به دلیل پیش تنیدگی مهار ها ، نیروی قابل توجه حتی قبل از حرکت خاک به آن وارد میشود و مانع جابجایی خاک در نتیجه کاهش قابل توجه تغییر شکل ها میشود .

انکراژ

اجزای اصلی در سیستم انکراژ  :

استرند

استرند کابلی تنیده شده از چندین مفتول فولادی است که این مفتول ها دارای مقاومتی بسیار بالا در حدود 1860 مگاپاسگال هستند .

نکته قابل توجه این است که میتوان به جای استفاده از استرند از فولاد نیز استفاده کرد اما باید این نکته را به خاطر داشت که نیروی پیش تنیدگی قابل اعمال به فولاد پایین تر از استرند و در حدود 400 مگاپاسگال است .

استفاده از فولاد یا استرند با توجه به شرایط و نیاز های پروژه توسط مهندسین پروژه تعیین میشود .

فاصله نگهدار یا اسپیسر

برای قراردادن چندین استرند در داخل مهار به فواصل یک اندازه و ثابت نگه داشتن آنها نسبت به وضعیت قرارگیری خود و رعایت حداقل فاصله مجاز بین رشته های استرند از این اسپیسرها استفاده میشود .

شلنگهاي تزريق

برای مطمئن شدن از پر شدن گمانه حفر شده با دوغاب تزریق شده ، در حین تزریق از چند شلنگ با طول حداقل برابر با طول مهار استفاده میشود .

پكر

برای تزریق دوغاب به داخل گمانه تخت فشار از پکر استفاده می شود همچنین اتصال های پکر باید طوری باشد که تحمل فشار ناشی از تزریق را داشته باشد . هم چنین اتصالات پکر باید آب بندی شود تا نشت دوغاب اتفاق نیفتد .

غلاف استرند

برای جلوگیری و مانع شدن از چسبیدن استرندها به دوغابی که به گمانه تزریق می شود و اطمینان از انتقال نیافتن نیروی مهاری به خاک در طول آزاد استرند ، در همان طول استرند ها داخل غلاف نگهداری میشود  .

سر انكر

این سر ، یک استوانه ی چند سوراخی مخروطی شکل است که برای انتقال نیروی کششی مهاری از استرند به مهار در سر گمانه حفر شده قرار داده میشود .

گوه

قطعه ای فولادی و مخروطی شکل که در کناره های هر رشته استرند در داخل سوراخ سر انکر به منظور قفل شدن و عدم کشیده شدن استرند به داخل تحت اثر نیروی پیش تنیدگی مهاری می باشد .

توجه شود در صورت استفاده از میلگرد به جای استرند نیاز به گوه نمی باشد .

به منظور جلوگیری از رانش خاک می توان از شمع های فولادی هم استفاده کرد .

برای اجری این روش ، ابتدا عملیات حفاری چاه در فواصل ارائه شده توسط مهندس طراح پروژه اجرا می شود . توجه شود که عمق این شمع های حفر شده برابر با عمق گود به علاوه مقداری اضافه جهت حفر شمع بتنی است . این شمع های بتنی قرار داده شده برای تامین گیرداری بوده و عمق آنها حدود 20 تا 35 درصد عمق گود پایین از تراز کف در نظر گرفته میشود . بعد از بتن ریزی در محل پروژه و در انتهای چاه های حفر شده ، شمع هایی از جنس فولاد در همان چاه قرار داده می شود تا شمع های فولادی با انتهای گیردار به وجود آید .

در نهایت بعد از انجام موارد بالا میتوان گودبرداری پروژه را مرحله به مرحله شروع کرد .

ویژگی های روش انکراژ (Anchorage)

روش انکراژ شباهت بسیار زیادی به روش نیلینگ دارد .  به دلیل استفاده کردن از ویژگی پیش تنیدگی کابل ها و استرند ها ، در مقایسه با روش نیلینگ از قابلیت و توانایی به مراتب بالاتری در پایدارسازی و مهار نیروی رانشی خاک برخوردار است . البته باید در نظر داشت که هزینه های جانبی انکراژ نیز به مراتب بالاتر از روش نیلینگ است .

از این روش برای پایدارسازی گودهای با عمق زیاد استفاده می شود . البته در گودبرداری های با عمق زیاد نیز میتوان به صورت ترکیبی از روش نیلینگ و انکراژ استفاده کرد که باعث کاهش هزینه و بهبود مدیریت زمان می شود .

مزایای انکراژ

• کنترل وضعیت تغییر مکان­ ها به وسیله پیش تنیدگی
• ایمنی بالاتر ؛ به دلیل کشش استرند ها و اعمال نیرو به سمت خاک باعث کاهش جابجایی چشمگیر خاک شده و نسبت به نیلینگ وضعیت امن تری را دارد
• کنترل بهتر به دلیل کشش انکرها ؛ توجه شود در پایان عملیات انکراژ ، در بازه های زمانی مشخص شده در آیین نامه ها کنترل کشش استرند ها انجام شده که باعث کنترل و اطمینان بیشتر به وضعیت پایداری دیواره ها میشود

معایب انکراژ

• نیاز به تجهیزات و ابزار آلات پیشرفته و بروز
• عدم امکان استفاده در خاک­ه ای مساله دار ( حفرات زیر زمینی ، چاه ، انبار و …)
• زمان بر بودن نسبت به نیلینگ این امر میتواند با کنترل صحیح زمان و هزینه ها در پروژه های بزرگ نیز برعکس باشد و باعث کاهش زمان پروژه نیز گردد
• هزینه بالاتر نسبت به نیلینگ ؛ این امر میتواند با کنترل صحیح زمان و هزینه ها در پروژه های بزرگ نیز برعکس باشد و باعث کاهش هزینه ها نیز گردد